Gleby

Warunki glebowe w istotny sposób wpływają na możliwości rozwoju produkcji rolnej. Miarodajnym wskaźnikiem jest ustalona przez Instytut Upraw Nawożenie i Gleboznawstwa w Puławach, jakość rolniczej przestrzeni produkcyjnej (jrpp).

Wskaźnik przybiera wartości od 0 do 100 punktów. Jak wynika z ryciny, Wisznice należą do czołówki w skali powiatu, a najwyższą wartością charakteryzuje się gmina Sławatycze (65,2). Biorąc pod uwagę wyłącznie grunty orne, w  Wisznicach dominuje typ żytni bardzo dobry. Gleby takie są średnio zasobne w składniki pokarmowe i wykazują odczyn kwaśny. Poziom próchniczny osiąga miąższość około 25 cm. Ponadto, znaczna część gruntów ornych należy do typów: żytniego dobrego i żytniego słabego, gleb okresowo za suchych. Oba typy charakteryzuje niska zawartość próchnicy i składników pokarmowych oraz kwaśny odczyn. Blisko ¾ gleb w gminie Wisznice wymaga wapniowania. Z kolei ponad połowa wykazuje niską zawartość fosforu, potasu i magnezu.

Gleby na obszarze Wisznic wytworzone zostały z piasków pochodzenia wodno-lodowcowego glin zwałowych i utworów organicznych.

Dominują gleby bielicowe i pseudobielicowe. Gleby te są wytworzone z piasków luźnych, rzadziej słabo gliniastych. Szczególnie duży stopień zbielicowania wykazują one pod sztucznie założonymi uprawami sosnowymi, natomiast pod starszymi drzewostanami piaski luźne i słabo gliniaste są mniej wymywane i tworzą gleby skrytobielicowe.

Niewielkie powierzchnie zajmują: gleby murszowo-mineralne, brunatne wyługowane i kwaśne oraz czarne ziemie (wytworzone na podłożu lessowym). Spotykane są również gleby bagienne. Najczęściej powstałe z niskich torfów olszynowych, rzadziej natomiast z torfów przejściowych i wysokich. Są to: torfy, mułki, iły np. rejony Czortyniawki, Zwierzyńca.

Wśród gruntów ornych terenu można wyróżnić gleby kompleksu żytniego dobrego i żytniego słabego. Gleby te należą do III, IV, V i VI klasy bonitacji. Największą część zajmują grunty klasy IV, V, nieco mniej klasa VI, natomiast gleby klasy III występują sporadycznie. Użytki zielone zostały zaliczone do kompleksu użytków zielonych słabych i bardzo słabych.

W podziale na rejony przyrodniczo-rolnicze Lubelszczyzny, omawiany teren położony jest w obrębie terenów nizinnych północnych, a dokładniej w obrębie rejonu Równina Parczewska, która wyróżnia się w stosunku do sąsiednich terenów znacznym udziałem utworów pylastych pochodzenia wodnego. Rozwinęły się na nich gleby o wyraźnych cechach podmokłości. Znaczny udział mają również, w obrębie tego regionu, gleby łąkowe.

Pokrywa glebowa na terenie gminy jest dość zróżnicowana. Największe powierzchnie zajmują gleby klasy IV i V.

Gleby klasy III występują pojedynczymi płatami głównie w zachodniej części gminy, w okolicach Polubicz I i II, Polubicz Dworskich oraz Wisznic.

Gleby na terenie gminy Wisznice powstawały głównie na podłożu skał polodowcowych. Dominują tu gleby bielicowe wytworzone z gmin i piasków gliniastych podścielonych gliną, zaliczane do kompleksu żytniego bardzo dobrego i żytniego dobrego.

Mniejsze obszary zajmują gleby brunatne wyługowane, podrzędne gleby bielicowe i czarne ziemie zdegradowane, zaliczane do kompleksu żytniego słabego. Największe powierzchnie gruntów ornych mieszczą się w IV i V klasie bonitacyjnej. Wartość użytkową gleb określają klasy bonitacyjne ustalone na gruncie na podstawie badania gleb i tabeli klas gruntów.

Kompleksy przydatności rolniczej stanowią zespoły różnych pod względem typów, rodzajów i gatunków oraz różnie położonych gleb, które wykazują zbliżone właściwości rolnicze i mogą być w podobny sposób użytkowane.

Na terenie gminy wydzielone zostały następujące powierzchnie kompleksów przydatności rolniczej:

  • do terenów o najwyższych walorach rolniczej przestrzeni produkcyjnej zaliczono kompleksy: pszenny dobry, pszenny wadliwy, zbożowo- pastewny mocny zajmujące–1051 ha– 13,6% ogółu gruntów ornych
  • do terenów o średnich walorach rolniczej przestrzeni produkcyjnej zaliczono kompleksy żytni bardzo dobry, zbożowo-pastewny słaby zajmujące 623 ha - 8,1% ogółu gruntów ornych
  • gleby najsłabsze są reprezentowane przez kompleksy: żytni dobry, żytni słaby, żytni bardzo słaby zajmują one 6034ha–78,3% ogółu gruntów ornych

W obrębie użytków zielonych:

  • w kompleksie 1z - użytki zielone dobre i bardzo dobre zajmują 1423,17ha - 33,9% ogółu użytków zielonych
  • w kompleksie 2z - użytki zielone średnie zajmują powierzchnię 1521,93ha - 36,26% ogółu użytków zielonych
  • w kompleksie 3z - użytki zielone słabe i bardzo słabe zajmują powierzchnię 1252,52ha - 29,84% ogółu użytków zielonych

Wartość użytkową gleb, wyrażoną przy pomocy klas bonitacyjnych, przedstawia tabela 3. Wynika z niej, że zdecydowana większość gleb tej gminy jest niskiej klasy bonitacyjnej, gdzie przewagę stanowią gleby klasy IV i V, zajmując 78% powierzchni użytków rolnych.

Tabela. Klasyfikacja gruntów uprawnych w gminie Wisznice według klas gleb

Klasa gruntów

Użytki rolne razem

Grunty orne

Użytki zielone

 

ha

%

ha

%

ha

%

I

-

-

-

-

-

-

II

-

-

-

-

-

-

III

823,17

6,90

-

-

823,17

6,90

IIIa

196,89

1,65

196,89

1,65

-

-

IIIb

1042,89

8,75

1042,89

8,75

-

-

IV

2121,93

17,80

-

-

2121,93

17,80

IVa

1999,68

16,78

1999,68

16,78

-

-

IVb

1896,83

15,91

1896,83

15,91

-

-

V

3284,13

27,55

2138,05

17,94

1146,08

9,61

VI

550,86

4,62

444,42

3,72

106,44

0,89

Źródło: Opracowane na podstawie danych UG.

Tabela. Jakość gruntów uprawnych według kompleksów przydatności rolniczej.

Kompleks przydatności rolniczej

Powierzchnia w ha

Oznaczenie

Nazwa

 

Grunty orne

1

pszenny bardzo dobry

-

2

pszenny dobry

196,89

3

pszenny wadliwy

550,09

4

żytni bardzo dobry

492,80

5

żytni dobry

1895,68

6

żytni słaby

2138,88

7

żytni bardzo słaby

1000,00

8

zbożowo-pastewny mocny

304,4

9

zbożowo-pastewny słaby

140,02

Użytki zielone

1z

bardzo dobre i dobre

1423,17

2z

średnie

1521,93

3z

słabe i bardzo słabe

1252,52

Źródło: Opracowane na podstawie danych UG.

Justyna Chodkowska - Miszczuk, Justyna Stańko

sponsorzy